İNCELEME: Etik Sanat Evi 4. Monobaskı Günleri Katalogu

Çok değerli resim öğretmenleri Sezin Haşıcı ve Mehmet Aslan yönetiminde altı ay süreli Türkiye’nin seçili Plastik Sanat Sanatçıları ile yapmış oldukları özverili çalışmalar sonucu 93 sanatçının Monobaskı eserlerini Sun Chemical firmasının maddi destekleriyle yapım - seçme – sergileme – katalog oluşturma çalışmaları yapılmış, sergileme için İzmir Büyükşehir Belediyesi ise Kültür Park Atlas Pavyonunu uygun görerek destek olmuş. Bu verimli dayanışma Türk sanatçılarını, kendi ülkelerinin özgün, özgül ağırlığı yüksek eserleriyle öne çıkarma işlevi görmüştür, bu durum sanat, dayanışma bakış açısıyla çok değerlidir.

Etik Sanat Evi – Sezin Haşıcı – Mehmet Aslan – Seçici Kurul Üyeleri – Eser Üreten 93 Sanatçı – Sun Chemical Firması – İzmir Büyükşehir Belediyesi verdikleri hizmetlerle teşekkürü çok hak etmişlerdir. Amacına ulaşan bu çalışma göz kamaştırmıştır.

Bu çalışmanın amacı; Türk sanatçılarını özgün Türkiye Coğrafyası eserleriyle öne çıkmaları, gelecek genç kuşaklara yol gösterici, ufuk açıcı, göz zenginliği oluşturmak, kendilerine olan güveni sağlamaktır. Genç kuşakların Monobaskı resim tekniğini öğrenmelerinin öneminin anlaşılması resim sanatına çok büyük katkıdır.

Sanatçıların katalog önsöz anlatılarında; Etik Sanat Evi’nin anlatımı, Monobaskı’ nın tek devrelik oyun olduğu, sanat ve dostluğu, salgın nedeniyle zorunlu bir mola sonuçlarını, çoğaltmak- çoğalmanın, taşı delen su damlasının kuvvet değil damlaların sürekliliğinin vurgulanmış olması çok önemlidir. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Kuruluşunun İkinci yüzyılın başlangıcında sanatın yeni bir biçim alacağının, Mustafa Kemal Atatürk’ün gösterdiği uygarlık yolunun açılması, üzerine çıkılması hedeflerinin vurgulanması gelecek için yol ışık olacağı çok değerlidir. Yazılarıyla katkı koyan sanatçılara teşekkürler.

Düzenleme, danışma ve sergi seçici kurul sanatçılarımıza ayrı ayrı teşekkür ediyoruz.

Katalog her sanatçının sergilenen iki Monobaskı eserini kapsamakta çok olumlu etki oluşturmaktadır. Monobaskı resim tekniğinin tek baskı olması hata yapmayı en az indirmeyi, malzemenin sınırlarını zorlamayı, emeğin hatasız yansıtılması ustalığını gösterir bir çalışma gerektirmektedir. Değişik baskı resim tekniği kullanan sanatçılar aynı zamanda toplu bir eğitim sunmuşlardır.

Sanatçıların baskı makinası başında tek tek fotoğraflanıp bütüncül bir sayfada sunulması da sanatçıya verilen önemi vurgular nitelikte, örnek olmaktadır.

İmgesel, zihinsel bir görsel oluşumu olan Monobaskı resim; tasarlanması, kurgulanması, oyunla birleşerek düşünceye, dolayısıyla anlama dönüşmesi üstün zekâ, beceri gerektirdiği kesindir. Katalog sayfaları tek tek açılıp bakıldığında, izleyicide farklı iletişim, etki bırakması eser yapıcısıyla iletişime geçilmesi etkileyicidir, düşünmeye, yorumlamaya götürür niteliktedir.

Tek tek bakıldığında yaşamdan, doğadan, doğa olaylarından esinlenme olduğu beyin dalgalarıyla birleştiği kendi diliyle konuştuğunu duyar, hisseder onun niteliklerini anlarsınız.

Sanatçılar eser yapım aşamasında; resim dilini, felsefesini, anlamlandırma eylemlerini beyninin, gözünün, kaslarının, ellerinin süzgecinden geçirir coşku, çağrışım, tetikleme gücünü biraz da abartarak renk, biçim, biçem, özgünlük, özgüllük değerleriyle de birleştirdiği görülür, hissedilir. Çok değerlidir.

Sanatçı içselliğini dışa vurmakla özlemini, anlatmak istediğini belirlediği simgelerle eserlerine yerleştirir, bu sanatçıya farklı nitelik kazandırır. O, onundur o yaptı onu dedirtmekte kişiselleştirmekle tanınmasını sağlamaktadır.

Barışı, kırgınlığını, küskünlüğünü, özlemini, düşüncelerini, yaşamayı, toplumsallaştırmaları da çok etkileyici, bazen de yol göstericidir. Sanatçı öz sorunsalında bilgi, görgü birikimiyle topluma yönelip her gün yeni bir şeyler söylemesi gerekendir.

Bu katalog bir parçalar bütünüdür. Parçadan bütünü gözlemlemek ortaya çok değerli bir düş, düşünce, oluşum, yaşam biçimleri sunuyor olması çok eğitici, öğretici ögeler taşır, sanatçı felsefesi oluşturmada çok etkili olabilir. Tekrar bütünden parçaya dönerek sanatçıların özgeçmişlerini tek tek incelediğinizde karşınıza kocaman bir yaşanmışlık, öğrenim, öğretimle bilgi birikimi çıkıyor. Bu sanatçılar yıllar boyu bilgi biriktirmiş, yaptıkları ile bu bilgileri eserlere dönüştürerek paylaşmışlardır. 1074 yılında Türkistan’ın Balasagun kentinde doğan Balasagunlu Yusuf Has Hacip Kutadgu Bilig kitabını yazdı. Bu kitap Türklerin yazdığı ilk kitaplardandır. Kutadgu Bilig mutlu eden bilgi veya bilgi mutlu eder demektir. Eser üreten sanatçılar şunu yapmıştır, onlarca yıl bilgi edinmiş, ailesinden, mahallesinden, yöresinden, kentinden, ülkesinin ulusal değerlerinden ve evrensel değerlerle beslenmiş kendilerini geliştirmişlerdir. Ancak şunu da söylemek gerek; sanatçılar topladıkları bilgiler ve ürettikleri eserler ile mutlu olmuş, yaptıkları eserlerini sergileyerek, katalog paylaşımı yaparak çok daha mutlu olmuşlardır.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk şu sözleriyle bu etkinliği özdeşleştirmek çok yerinde olur. “Türk Aklını Kullan, Çalış, Kendine Güven” özdeyişi sanatçılarımızın yaptıklarıyla birebir örtüşüyor.
Emeği geçen, katkı koyan sanatçı arkadaşlarıma emeklerinden dolayı sevgi ve saygılarımı sunarım.

Metin Cansız
Mühendis Sanatçı Araştırmacı Yazar
İzmir- Türkiye