FOX TV'deki Çalar Saat programına canlı yayın konuğu olan İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer, gazeteci Merve Yıldırım'ın sorularını yanıtladı.

İNSANLARIN SIKINTILARINI HAFİFLETMEK İSTİYORUZ

Türkiye bir yangın yeri. İnsanlar büyük bir umutsuzluk içinde. Seçimin kaybedilmesi hayal kırıklığına neden oldu. Diğer yandan hayat pahalılığı, enflasyon nedeniyle insanların öfkesi patlamak üzere. İnsanların gelecekle ilgili kaygılarının arttığı bir iklimden geçiyoruz. İçinden geçmekte olduğumuz durum gerçekten çok kötü ama biz bütün bu sorunları aşmaya muktedir kadim toprakların evladıyız. Biz 1933'ten beri süren İzmir Enternasyol Fuarı'nın 92'ncisini 1 Eylül'de açacağız. Biz insanların umutlarını yitirdiği günlerde neşelerini yerine getirmek için 10 günlük program hazırlıyoruz. Gençlik temalı olacak. 26 konser olacak. İnsanların sıkıntılarını hafifletmek, yüzlerini güldürmek için bu organizasyonu düzenliyoruz. Türkiye'nin her yerindne gençleri davet ediyoruz. Gençlik temasını seçmemizin birinci nedeni Cumhuriyet'in ikinci yüzyılına geçerken Atatürk tarafından Cumhuriyeti emanet edilen gençliği öne çıkaran birbiriyle buluşmasını, eğlenmesini ve bilgi almasını sağlayan bir organizasyon düzenlemek istiyoruz. İkinci neden İzmir 2026 Avrupa Gençlik Şehri Adayı. 5 şehir kaldı aday. Şimdiden onun hazırlığını yapmak istedik.

ÜNİVERSİTE GENÇLİĞİNİN BARINMA PROBLEMİ VAR

İzmir'deki üniversite gençliğinin barınma problemi için 820 yataklık yurt ihalesine çıkıyoruz. Bugüne kadar belediye olarak ve bağışçılarla birlikte açtığımız pek çok yurt var. Eylül ayı içinde yine bir tanesinin temelini atacağız. İzmir'de 180 bin 190 bin civarında üniversite öğrencisi var. Mevcut yurtlar bunun 6'da hatta 7'de birine karşılık geliyor. Konut fiyatlarının dünyada en çok arttığı üç şehirden birisi İzmir maalesef. Konut krizi daha da artmaya devam ediyor. Ekonomik kriz öğrenciler için sadece barınma problemini değil, kırtasiye, yemek masrafları gibi gençlerin kültür sanat etkinliklerine katılmasının önündeki engeller gibi problemler de yaratıyor.

GEZEGENİMİZ HASTA

İklim kriziyle yüzyüze insanlık. Gezegen 1.5 derecelik ısınma ile karşı karşıya. Hasta gezegen semptomlar ortaya çıkaıryor. Bu semptomlar bazen heyelan, bazen sel bazen fırtına şeklinde meydana geliyor. Felaketlerle karşılaşmaya devam edeceğiz. Ama en önemlisi kuraklık! İzmir'in bazı bölgelerinde, Küçük Menderes'te Bakırçay'da 5-10 metreden üretici su çekeren bu yıl 150 – 200 metreden su çekiyor. "Bu yıl yağmur yağdı nasıl olsa" diye düşünenler var ancak yer altı sularının çekilmesi büyük sıkıntı yaratacak bizlere. Yeraltı sularının eski haline gelmesi bir yılda yağan yağmurla olacak şey değil. İklim krizinden en çok da Akdeniz havzası etkileniyor.

BAŞKA BİR TARIM MÜMKÜN

Belediye olarak kuraklıkla mücadelede önemli yol aldık. Su tüketiminin nereden kaynaklandığını araştırdık ve tüketimi nasıl azatabiliriz diye araştırdık. Kullanılan 100 birim suyun 77'sini tarımsal üretim 10'u evsel 13'ü ise sanayi tüketiminde. Kısacası bizim öncelikle tarımsal üretimde su kullanımını nasıl azaltırız diye bakmamız gerekiyor. "Başka Bir Tarım Mümkün" diyerek yerli tohumlarımıza dönüş yapmayı amaçlayan çalışma yaptık. Pandemi döneminde kendi kendine yeten ekonominin önemini anladık. Biz yıllarca böyleyken bunu kaybettik, ithalat arttı.

Karakılçık Buğdayı, hibrit tohumlarla unutulmuştu. Biz bunu canlandırmak için 10 yıldır, Seferihisar'dan başlayıp çalışma yürütüyoruz. Biz devletin verdiği 8 lira taban fiyatın iki katını veriyoruz. Karakılçık buğdayı, çok daha az su isteyen, çok daha dayanıklı, çok daha lezzetli bir tahım ürünü.

Büyükbaş hayvancılık yerine küçükbaş hayvancılık teşvik edilmeli dedik. İthal hayvanların dudakları meralarda beslenmeye uygun değil. O yüzden yerli hayvan ırklarını da önemsedik. Bu nedenle 100 ton süt işleyen; koyun sütü, keçi sütü işleyen bir fabrika kurduk. Bu fabrika süt fiyatında regülasyonu da sağlıyor. Fiyatı biz belirliyor ve yine üreticinin yüzünü güldürüyoruz.

Bütün bu hikaye hem sudaki tasarrufu artıyor hem üreticiyi doyuruyor hem de bu topraklara uygun üretimi sağlamış oluyor.

Torbalı Ayrancılar'da arıtma suyunu tarımsal üretimde kullanıyoruz. Sünger Şehir Uygulaması ile binaların çatısındaki suyu topluyoruz. İzmir'in suyunun yarısı Tahtalı Barajı'ndan gelir. Bu barajdan topladığımız sudan çok daha fazlasının çatıdan elde edilebileceğini ortaya koyduk.

YERELDEKİ İTTİFAKLAR ÇOK FARKLI İŞLER

Yerel seçimlerin dinamikleri genel seçimlere göre çok farklı. Genel seçimlerde kurulacak ittifaklar yerelde çok mümkün olamayabilir. Çünkü en geniş ittifakı kendi ilçesinde ilinde kurmak zorundadır belediye başkan adayları. O yüzden yereldeki ittifaklar çok farklı işler. Ben Türkiye'nin her yerinde yerel seçimler sürecinde alabilecekleri en çok oyu almak için uygun gördükleri her türlü ittifakı yapabileceklerini düşünüyorum. Her ilçe kendi özgün koşulları içinde ittifakları şekillendirebilir.

TOPLU TAŞIMADA ÖTV KALDIRILSIN

Belediyeler olarak ekonomik yangınlardan biz de nasibimizi alıyoruz. İzmir'de toplu taşıma 13 tl tam 5 tl öğrenci olarak alınıyor. Yetişkin bir yolcunun maliyeti 41 lira. 27 – 28 lira da biz ödüyoruz; yeter ki toplu taşımaya vatandaş binsin diye. Bu sürdürülebilir değil. Tüm belediyeler için sıkıntı yaratan bir durum. ÖTV'nin mazottan kaldırılması gerekiyor. Arap şeyhi limana gelip 800 litre mazot alıyor. Bir kuruş ÖTV vermiyor. Bizim otobüslerimiz günde 100 litre mazot alıyor. Adı özel tüketim vergisi olan bir vergiden kamu taşımacılığı yapan belediyeler muaf tutulmalı diye düşünüyorum.