Kripto Piyasaları Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) dünyanın en büyük kripto para platformu olan Binance'a dava açtı. Bunun üzerine kripto para borsasında sert düşüşler yaşandı. Geçen yıl yaşadığımız FTX Borsası'nın çöküşünden sonra bu olay piyasalara ikinci bir bomba gibi düştü. Ne dedi SEC?

"Biz iki tane borsayı yakın takibe alıyoruz ve bunların yaptığı işlemleri sorguluyoruz." Esasında Amerikan Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'nun bir geç kalmışlığı var. Kalktı dedi ki; "Bitcoin haricindekiler register (kayıtlı/tescilli) coinler değil dedi. Bunlar da kayıt altına alınmalı, aksi halde bir takım sorunlarla karaşılayacaklar dedi. SEC esasında haklı. Ancak bu kadar süredir alım satımı yapılıyordu bu coinler. Neden bu zamana kadar beklendi? Bu nooktada bitcoini bir tarafa diğerlerini bir tarafa bakarak değerlendirmek gerekiyor.

SEC haklı dedik. Niçin? Bitcoin haricindeki coinler, belirli bir grup şirket tarafından çıkarılan ve kesinlikle şeffaflık olmayan, raporlama yapma düzenekleri ve halkı bilgilendirme sistemleri olmayan paralar bunlar. Ve neticede kriptoyla bitcoin ve diğerleri tamemen işlevsiz bir kapan içerisine kısılmış gibi hareket ediyorlar. Dijital menkul kıymeti belirlemek için net bir kılavuz hatta yol haritasının olmadığı dile getiriliyor.

İstikrarlı para birimi denilen USB table coinler var trilyon dolarlık... Bunlarda da çöküş oldu. Dolayısıyla düzenleyici müdahale yapılması gerekiyordu ama bunu bu şekilde mi yapmak gerekiyordu yoksa "dijital para birimini şu şekilde kaydettirirseniz biz bunların borsalarda alım satımına izin vereceğiz" mi demek istiyor? İşte bu belirsizlikler piyasayı aşağı çekti. Kripto para borsalarının mutlaka kayıtlı olması gerekiyor ama burada endüstrinin geleceği ve yatırımcıların davranışlarını da dikkate almak lazım. Çünkü yatırımcı, bitcoin ile diğer paraların arasındaki farkı anlamış durumda. Burada tabii şunu da sorabilirsiniz: Bitcoin'i kim register ettirdi? Bitcoin bir şekilde 2140 yılına kadar piyasa içerisine çıkarım yapacak olan devasa bir teknolojik yapının üzerine kurulu. Diğerleri için aynı şeyi söylemiyor ve neticede denetim otoritesi elindeki gücü müdahale bağlamında hızlandırıyor ve bazen hiçbir şey yapamazsınız da denilebiliyor.

"Regalatory arbitraj" denilen bir kavram var yani düzenlemenin daha rahat daha gevşek olduğu yerlere kaçış anlamına geliyor. Buna kucak açacak ülkeler de var. Hatta bunu Birleşik Arap Emirliği ima etti. Kripto paralara finans merkezi olarak biz bunların hepsini hem teknoloji hem yasal düzenleme yapıp karşılayacak düzeydeyiz dedi. Şu anda piyasalar denetim otoriteleri tarafından yapılacak rasyonel bir açıklamanın beklentisi içindeler.

*Bu yazı 12 Haziran tarihinde Bloomberg HT kanalında Yatırım Bülteni programında ifade ettiğim görüşleri içermektedir*