Dünkü yazımda, “özgürlükçü demokrasi” kavramı üzerinde durmuş ve çağımız demokrasi anlayışında bu kavramın öneminden ve ülkemizde bunu ancak ana muhalefet partisi olan CHP'nin Genel Başkanı Sayın Kemal Kılıçdaroğlu'nun siyasamıza getirerek, yönetimde uygulayabileceğinden bahsetmiştik. Özgürlükçü demokrasi, ülkemizi ileriye taşıyacak demokrasi anlayışında yeni bir aşama olarak önümüze çıkmaktadır. Peki bu ideale nasıl ulaşılabilir?

Aşağıda sayacağımız 6 unsur ve 2 ilke uygulanabilirse bunu gerçekleştirebiliriz. Dilerseniz öncelikle özgürlükçü demokrasi yolunda altı unsuru ele alalım:

UNSURLAR


1. Bağımsızlık

Devlet yönetimi hiçbir şekilde dış ve iç kuvvetlerin güdümü altında yürütülemez. Devlet, vatandaşlarına eşit bir mesafede yer alır; belirli gruplara, cemaatlere, ticari örgütlere ya da kuruluşların isteklerine göre değil de hukuk kurulları çerçevesinde tarafsız bir biçimde faaliyet gösterirse yönetim aygıtı olarak kendini doğru bir konuma koymuş olur.


2. Adalet

Mahkemeler, siyasi iktidardan ayrı ve güven duyulacak, herkes için adaleti kararlılıkla uygulayacak bir kuvvettir. Evrensel hukuk normlarını uygulayan, suça karşı etkili yaptırımı olan ve dinamik bir şekilde işleyen bir yargı ağı kurulmalıdır. Hakim ve savcıların aylık ödenekleri onları rahatlıkla geçindirecek seviyede olmalı ve avukatlık ve mahkeme masrafları gibi ücretler de halkın ulaşabileceği seviyede olmalıdır. Örneğin, haklı olduğu halde sırf başlangıçtaki avukat masrafından korkarak mahkeme yoluna gitmeyen, hak talebini Allah'a ve öte tarafa havale edenler vardır. 

3. Barış

Ulusun menfaatlerine ters düşmedikçe, savaş bir cinayettir. Devlet idarecileri; ülkenin her türlü askeri tedbirlerini almakla birlikte barışçıl faaliyetler için de çalışmalıdır. Ülke içinde; hem insanlara hem de diğer varlıklara yönelen şiddet olaylarının azaltılması, toplum içindeki farklılıkların çatışma zeminine dönüşmemesi, nefret söylemlerinin çoğalmaması için gerekli önlemler alınmalıdır. Şiddetin ve savaşın arkasında yatan nedenler sosyolojik ve psikolojik olarak da açıklanmalı ve felsefe bir anlam arayışı olarak ön plana konulmalıdır.

4. Çoğulculuk ve Katılımcılık

Toplumsal yaşamda her türlü düşüncenin, eğilimin, gerçekliğin var olmasını; taleplerin dile getirilmesini ve herkes için fırsat eşitliğini savunan özgürlükçü bir ortam yaratılmalıdır. Devlet, siyasal alanda örgütlenebilme serbestîsini kolaylaştırıcı olmalı, yönetimde uzlaşımcılığı teşvik etmelidir. Karar merkezlerinde temsilde ve halkın aktif katılım olanaklarında genişletilmeye gidilmelidir. Örneğin muhtarlık kurumu günümüzde maaş alınan, belediye otobüslerine bedava binen, çeşitli indirimleri kişiye kazandıran bireysel bir menfaat alanından çıkartılarak demokrasinin ilk merkezi haline getirilmelidir. Halk Meclisleri kurulmalıdır. Örgütlenme doğrudan ve hakça olmalı, yerel yönetimler çoğaltılmalı ve güçlendirilmelidir.

5.Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma

Bireyin toplumla ilişkisi hem ekonomik hem de sosyal bakımdan dengeli olmalıdır. Devletin boş bıraktığı veya eksik kaldığı alanların doldurulması; birlik ve beraberliğin sağlanarak ortak çıkarların sağlanabilmesi için dayanışma şarttır. Ülkemizde orta sınıf çökertilmiş, zengin zenginliğine servet katarken toplumun %95'i giderek fakirleşmektedir. Servet birikimine oransız vergi, sosyal yardımın da önünü kesmektedir. Gerçekten ihtiyaç sahiplerinin bulunması ve dayanışmanın sağlanması için veri yönetimi daha iyi kullanılmalıdır.

6. Bilimsellik ve Gelişimcilik

Eğitim sistemi düzgün, kapsayıcı ve sürekli olmayan ülkeler; içinde bulundukları çağın gerisinde kalarak gelişim gösteremezler. Oysa hemen hemen her şeyin hızlı bir değişim gösterdiği günümüzde; teknolojik ve bilimsel atılımların gerçekleştirilebilmesi için araştırma geliştirme projeleri ve bilimsel çalışmalar çoğaltılmalıdır. Üniversiteler, araştırma merkezleri ve diğer bilimsel ya da deneysel çalışmalar yapan kurumlara sağlanacak destek ve yenilerinin kurulması için gerekecek teşviklerin oluşturulması konusunda devlet öncü bir rol üstlenmelidir. Esasında ülkemizde müteşebbis yani girişimci ruh fazlasıyla vardır fakat bu ruha sahip girişimcilerle yatırımcıları ve gerekli teknolojiyi sağlayacak ortam ya da kurumlar çok azdır. Kuluçka merkezleri ve girişimci destekleri artırılmalı ayrıca temelde sadece ürün ve ticari olarak değil sosyal, kültürel ve sanatsal girişimciliğe de destek verilmelidir. Bir milletin temelini kültürün oluşturduğu unutulmamalıdır.

İLKELER

Yukarıda söz konusu edilen unsurların gereklerinin özenle gerçekleştirilmesi için iki ilke üzerinde durmak gerekir. Bunlardan birincisi "Cesaret ve Kararlılık"tır. Tarih, cesur kararlar alamadığı için yok olup giden nice krallar ve yöneticilerle doludur. İçinde bulunduğumuz cendereden çıkış; ancak cesaretli, kararlı, planlı, azimli çalışmanın bilincinde olanlarla mümkündür. Özgürlükçü demokrasi bugünden yarına gelmeyecektir. Bu bir süre alacaktır. Ancak kaçınılmaz olarak bu yolda atılacak adımların ve yapılan çalışmaların birikimi sonucu mutlaka başarıyla taçlanacaktır.

Diğer ilke "Zenginlik ve Medeniyet" olarak ortaya çıkmaktadır. Bizim medeniyetimiz en eski çağlardan beri insanlığa yön veren; milletlerarası kültürel, ekonomik, siyasal çalışmalara yol gösteren, öncü ve sürükleyici olan güçlü bir medeniyettir. Bu temel üzerinde soydaşlarımızla sağlam köprüler kurarak; bize has değerler ve gönül bağıyla, geleceğimizi inşa etmek en büyük zenginliktir. Bizi biz yapan değerlerden uzaklaştıkça, ahlaken çökmekte öte yandan da yoksullaşmaktayız. Ahlaken yoksulluk ve fiziken yoksunluk baş başa, el ele gitmektedir. Bu bizim kaderimiz değildir. Biz tarih boyu güçlü bir milletiz. Gelişen teknolojiden faydalanarak hatta çağın üzerinde atılımlar sağlayarak refaha kavuşmak mümkündür. Yenilikçi ve bizi geleceğe taşıyan ekonomik, sosyal, teknik kalkınma hamleleriyle demokrasi sağlamlaşacaktır. Çünkü bir milletin karnını doyurmadan ve huzurunu sağlamadan ondan demokrasiyi içselleştirmesini beklemek mümkün değildir.

Son seçimlerle birlikte; demokratik parlamenter sisteme dönüş umudu evet zayıflamıştır. “Eski sisteme dönüş" vaadine seçmen 2018'de olumlu yaklaşmamıştır. 2023'te “güçlendirilmiş ve iyileştirilmiş parlamenter sistem” modeline de seçmen ısınamamıştır. Demek ki seçmen "doğrudan demokrasi" istemektedir. Bu da ancak “özgürlükçü demokrasi”nin öncül kılınması ile mümkün gözükebilmektedir.

Mevcut durumda, Cumhurbaşkanı geniş yetkilerle ve kararnamelerle ülkeyi yönetiyor. Bunun doğru okunarak; eyleme geçilmesi gerekir.